8 februari 1998

Schaakvereniging S.V. de Pion

Het Internet schaakhoekje (zondag 8 februari 1998)

Door René van den Broek

Vandaag, mede uit praktische overwegingen, weinig tekst maar wel (probleem)diagrammen. De diagrammen komen allen uit de paperback "De magische schaakfiguren" van H. Bouwmeester en F.A. Spinhoven. Een boek met 278 eindspelstudies en praktijkvoorbeelden van eindspelen die lijken op zo'n studie. De oplossingen vindt u aan het eind.

Dat er niet veel materiaal nodig is om toch een studie te krijgen blijkt uit het eerste diagram.

Dit is een eindspelstudie van de Zwitser S. Isenegger uit 1964. Wit speelt en wint. Tellen geblazen, maar niet alleen tellen.

Iemand die een dergelijke studie kent, kan daar in de praktijk veel plezier van hebben. De volgende stelling kwam bij de partij tussen de heren Laksa en Domuls in 1974 op het bord.

De zwartspeler blijkt de winnende manoeuvre te kennen. U ook?

Terwijl bij de eerste twee diagrammen de pionnen telkens wisten te promoveren, geef ik u nu nog twee diagrammen waarbij de promotie voorkomen moet worden.

Het is een stelling uit de partij Lasker-Loman tijdens een simultaan van Lasker in Londen 1919. Wit staat dan wel schaak maar daarna lijkt zwart niets meer te kunnen doen tegen de promotie van de witte h-pion. Zwart weet op inventieve wijze echter nog een gewonnen eindspel te bereiken (ongeacht wat wit speelt).

Ongeveer hetzelfde idee, maar dan wat lastiger, komt bij het laatste diagram naar voren. Wit aan zet wint. Bij dit diagram (een studie van Troitski uit 1989) is heel wat doorzettingsvermogen nodig om aan de goede oplossing te komen (of u leest natuurlijk gewoon de oplossingen na).

Wit speelt en wint.

Hier moet u het mee doen vandaag!

Reacties: Bandeliersberg 19, 4707 SG Roosendaal of E-mail adres: "rene.van.den.broek@consunet.nl".

Oplossingen

Diagram 1: Wit wint door 1. Ke2!. Hij dreigt dan 2. Kf3 en na 1. ... Kh2 rukt de witte b-pion in vijf zetten dan op naar de promotie op b8. Dan blijkt dat de zwart koning op h2 ongelukig staat want wit promoveert met schaak! Daarna wint wit simpel.

Het matzetten na de promotie is voor velen nog leerzaam!

Diagram 2: Zwart kruipt eerst dichterbij: 1. ... Kf6. Hiermee dreigt zwart naar het veld c8 te gaan. Na 2. Kb5 Ke7 3. Kb6 h4 4. c5 h3 5. c6 h2 6. c7 Kd7 7. Kb7 wint zwart doordat hij promoveert met schaak! 7. ... h1D+.

Diagram 3: Wat wit ook speelt in deze stelling (bijvoorbeeld 1. Kg5, er volgt altijd 1. ... Th4!. Na 2. Kxh4 volgt dan fraai 2. ... g5+ 3. Kxg5 Kg7 en de zwarte vrijpionnen kunnen naar voren gaan rennen en zorgen voor de winst. Ook hier merk ik nog op dat vele schakers de slotstelling gewoon moeten uitproberen om zichzelf te overtuigen van de winst.

Diagram 4: Een fraaie oplossing met zelfs een verrassende alternatieve oplossing. Als oplossing is aangegeven: 1. h3! Kf5 2. Pd4+ Lxd4 3. Te7 Le5 4. Txe5+ Kxe5 5. f4+ (herkent u het idee?) 5. ... Kxf4 6. Kf2 en wit wint door zijn vrije a-pion. De alternatieve oplossing ontdekte ik na 1. h3 Kh4. Deze is eigenlijk nog fraaier: 2. Td4+! Lxd4 3. Pxd4 e1D en na 4. Kg2 is het miraculeuze dat zwart nu door 5. Pf3+ gewoon zijn dame weer gaat verliezen (met de zet 5.Pf3+ dreigt wit ook mat!). Het pionneneindspel dat resteert na 4. ... Dd1 5. Pf3+ Dxf3 6. Kxf3 is gewonnen voor wit.

Welkom bij de Internet pagina's van schaakclub de Pion